انتخاب همسر در بهشت
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: انتخاب همسر، زن و شوهر، بهشت، حورالعین، حوریان بهشتی.
پرسش: آیا می‌شود آنهایی که در این دنیا زن و شوهر بوده‌اند در آن دنیا هم زوج هم‌دیگر باشند و آیا این یک قانون کلی است که مردان و زنان صالحه این دنیا، در آن دنیا هم زوج هم‌دیگر باشند.
پاسخ: پیوند زناشویی که از طریق
ازدواج بین یک مرد و زن پدید می‌آید، تنها مربوط به عالم دنیا است و زنانی که در دنیا همسری داشته‌اند ملزم نیستند که در آخرت هم با همان شخص
زندگی کنند. چون عقد زناشویی که بین آن دو خوانده شده، مربوط به زندگی دنیایی آنهاست و در آخرت هر کسی مهمان
عمل خود است و
اختیار خود را دارند. لکن در برخی
روایات اشاره شده که در آخرت
خداوند زنان مؤمنه را به صورت
حورالعین درمی‌آورد و با همسران صالح خود در
بهشت نیز زندگی می‌کنند؛ اما این‌گونه روایات به مفهوم آن نخواهد بود که
زنان مجبور باشند که در آخرت نیز با همسران دنیایی خود زندگی کنند؛ اما اگر خود بخواهند می‌توانند.
قبل از هر چیز باید خاطرنشان سازیم که جزئیات نحوه زندگی
انسان در آخرت از نظر بسیاری از مسائل به طور کامل و صددرصد با تمام امور جزئی برای کسی جز حضرات
معصومین (علیهم‌السلام) روشن نیست و ما تنها براساس برخی
آیات و روایات به مواردی بسیار اندک از نحوه زندگی در آخرت آگاه هستیم.
نکته دیگر آن است که جریان
پیوند زناشویی که از طریق
ازدواج بین یک مرد و زن پدید می‌آید، تنها مربوط به
عالم دنیا است و زنانی که در دنیا همسری داشته‌اند ملزم نیستند که در آخرت هم با همان شخص
زندگی کنند. چون عقد زناشویی که بین آن دو خوانده شده، مربوط به زندگی دنیایی آنهاست و در آخرت هر کسی مهمان
عمل خود است و
اختیار خود را دارند. لکن در برخی
روایات اشاره شده که در آخرت
خداوند زنان مؤمنه را به صورت
حورالعین درمی‌آورد و با همسران صالح خود در
بهشت نیز زندگی می‌کنند؛
اما این‌گونه روایات به مفهوم آن نخواهد بود که
زنان مجبور باشند که در آخرت نیز با همسران دنیایی خود زندگی کنند؛ اما اگر خود بخواهند می‌توانند
و هم چنین در تفسیر
مجمع‌البیان آمده که مراد از زنانی که در بهشت نصیب انسان می‌شوند، همین زنانی هستند که
مؤمنین در دنیا دارند؛ ولی در آخرت به صورت حورالعین درمی‌آیند و با همسران خود در بهشت زندگی می‌کنند.
از این مطلب معلوم می‌شود که در بهشت نیز زنان می‌توانند با همسران دنیایی خود زندگی کنند.
درباره این مسئله که سرانجام زنان بی‌شوهر یا زنانی که شوهرشان
اهل جهنم است (نظیر
آسیه زن فرعون) در بهشت چه خواهد شد؟ باید گفت: چون در بهشت برای
بهشتیان همه چیز فراهم است و هرگونه
لذت در
اختیار آنان قرار می‌گیرد،
طبق این اصل کلی، برای آن دسته از زنان در بهشت همسران صالح بهشتی فراهم خواهد شد. تا آن دسته از
زنان مؤمنه در کنار آن همسران خود زندگی خوب و شیرین داشته باشد. (توضیح این مسئله در بند بعدی خواهد آمد)؛
ــ مثلاً در
قرآن کریم آمده: «
وَفِیهَا مَا تَشْتَهِیهِ الاَنْفُسُ وَتَلَذُّ الاَعْیُنُ»؛
یعنی در بهشت آنچه دل می‌خواهد و چشم از آن لذت می‌برد، موجود است؛ و از آن‌جا که جمله «
وَفِیهَا مَا تَشْتَهِیهِ الاَنْفُسُ» همه نوع لذت‌ها را شامل می‌شود.
می‌توان گفت که
زنان بهشتی از داشتن همسران صالح بهشتی بهره‌مند خواهد بود.
ــ و در
آیه دیگر نیز به همین مسئله که هر چه مورد آرزوی بهشتیان باشد تأکید شده و فرمود: «
وَلَکُمْ فِیهَا مَا تَشْتَهِی اَنْفُسُکُمْ وَلَکُمْ فِیهَا مَا تَدَّعُونَ»؛
یعنی برای شما هر چه بخواهید در بهشت فراهم است و هر چه طلب کنید به شما می‌دهند.و روشن تر از همه، این آیه مبارکه است که می‌فرماید: «
وَ لَهُمْ فِیها اَزْواجٌ مُطَهَّرَةٌ»؛
یعنی برای بهشتیان در آن‌جا همسران پاک و پاکیزه است. از مجموع این
آیات به خوبی به دست می‌آید که زنان بهشتی همانند
مردان بهشتی از هرگونه لذت دل خواه بهره‌مند خواهند بود و از جمله لذت‌ها، زندگی با همسر دل خواه است.
ــ و هم‌چنین در برخی روایات آمده که
پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) فرمود: در بهشت بازاری است که در آن‌جا هیچ خرید و فروشی نیست، مگر صورت‌هایی از
مردان و
زنان، هر کس میل و اشتهای صورتی را داشته باشد، در آن بازار داخل می‌شود و آن‌جا مجتمع
حورالعین است.
از این
روایت نیز به‌خوبی به دست می‌آید که زنان مثل مردان می‌توانند مردی مورد
علاقه خود را در بازار بهشتی بیابند و با آن زندگی کنند.
قرآن کریم جریان
همسران بهشتی را برای بهشتیان در چند جا مطرح کرده از جمله می‌فرماید: «
وَزَوَّجْنَاهُم بِحُورٍ عِینٍ»؛
یعنی ما آنها را با حورالعین تزویج می‌کنیم؛ اما این‌که آیا این تزویج با حوریان بهشتی اختصاص به مردان دارد و یا نصیب زنان هم می‌شود؟ پاسخ آن است که هیچ دلیلی وجود ندارد که این وعده‌های الهی اختصاص به مردان داشته باشد. به خصوص آن که اگر در واژه (حور) و واژه (عین) دقت شود و از نظر مفهوم لغوی به‌خوبی مشخص شود معلوم خواهد شد که
نعمت حورالعین اختصاص به مردان ندارد.
از تحلیل استاد
علامه حسن‌زاده آملی «توضیح واژه (حورالعین)
به دست می‌آید که اگر در متون دینی (آیات و
روایات و دعاها) سخن از
ازدواج با حورالعین به میان آمده، اختصاص به مردان ندارد؛ بلکه زنان بهشتی نیز با مردی که به اصطلاح (احور) و (اعین) است؛ یعنی چشم‌های درشت همچون چشم آهویی دارد و زیباست ازدواج می‌کند؛ پس این نعمت بهشتی یعنی همسر (حورالعین) داشتن اختصاص به مردها نخواهد داشت و زنان بهشتی نیز از آن بی‌نصیب نخواهند بود.
۱. ناصر مکارم پیام قرآن، ج۶، ص۲۶۱ نشر مدرسه امیرالمؤمنین، قم ۱۳۷۰ش.
۲. دائرة المعارف، تشیع، ج۶، ص۵۴۷، نشر شهید سعید محبی، تهران، ۱۳۷۶ش.
۳. محمدحسین طهرانی، معادشناسی، ج۱۰، مجلس، ۷۰، ص۱۷۷ تا ۱۸۲، نشر حکمت، ۱۴۰۷ق.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «انتخاب همسر در بهشت»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۸/۰۴/۰۵.
