• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

انحراف از توحید

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه:توحید، شرک،انحراف ازتوحید.
پرسش :انحراف از توحید و شرک چه پیامدهایی را به دنبال دارد و روش درمان این انحراف چیست؟
پاسخ :



انحراف از توحید و افتادن به بیابان گمراهی شرک، پیامدهای متعدّدی دارد که هم در دنیا و هم در آخرت ، گریبان‌گیر شخص مشرک می‌شود. برخی از این آثار عبارت‌اند از:

۱.۱ - محروم ماندن از رحمت الهی و ورود قطعی به جهنم

خداوند در قرآن کریم ، دست خود را برای بخشش هر گناهی در روز قیامت باز گذاشته است، ولی شرک را استثنا کرده و آن‌را غیر قابل بخشش معرّفی کرده است. بنابر این، اگر فرد مشرکی بدون توبه از شرک خود، از دنیا برود، هیچ نقطه امیدی برای او وجود نداشته و قطعاً وارد جهنم خواهد شد و از رحمت خدا بی‌نصیب خواهد ماند.

۱.۲ - محروم ماندن از داشتن یار و یاور

شرک به خداوند باعث می‌شود که خدای تعالی، چتر حمایت خود را از سر آن شخص بردارد و او را به معبودهای ساختگی خودش که قادر بر حمایت کردن از کسی نیستند، واگذارد و به تعبیر قرآنی، مخذول شود. این محرومیت هم در دنیا و هم در آخرت شامل این‌گونه افراد می‌شود.

۱.۳ - سقوط از درجه انسانیّت

خداوند حکیم در قرآن کریم، مشرکان را به کسی تشبیه کرده که از آسمان سقوط می‌کند و پرندگان گوشت بدنش را می‌ربایند یا این‌که باد شدیدی او را به منطقه دوری پرتاب می‌کند. این بدین معنا است که مشرک، از درجات والای انسانیت سقوط کرده و شیطان او را شکار می‌کند.

۱.۴ - نجاست و پلیدی باطنی

شخص مشرک ، با اعتقاد به خدایان خود ساخته یا بدون اعتقاد به هر خدایی، درون خود را با اعتقادهای خلاف واقع آلوده می‌سازد و موجب پلیدی و نجاست باطنی خود می‌شود که ممکن است این نجاست درونی، بر ظاهر و بدن او نیز تأثیرگذار باشد.

۱.۵ - ناتوانی و ذلت

قرآن کریم، یکی از نتایج شرک را، ضعف و زبونی می‌داند و از شرک ورزیدن نهی می‌کند. و این در حالی است که توحید عامل قیام و حرکت است.

۱.۶ - مذموم واقع شدن

شرک، مایه مذمّت و نکوهش است، چرا که یک خط روشن انحرافی است در برابر منطق عقل و کفرانی است آشکار در مقابل نعمت پروردگار، و آن‌کس که تن به چنین انحرافی دهد درخور مذمّت است.

۱.۷ - دوری از امنیّت و آرامش

مشرکان، به دلیل شرک ورزیدن به پروردگار عالم، به عنوان کسانی که خداوند دشمن آنها است، آرامش از آنها سلب می‌شود، خصوصاً در هنگام جنگ با مسلمانان، ترس و وحشت را بر قلب آنان مسلّط می‌سازد تا مغلوب جبهه حق شوند.


مسئله اثبات توحید که خود مقدمه اثبات دین و شریعت است، فقط از راه عقل و تفکّر قابل اثبات بوده و لذا برای رهایی از ورطه شرک و انحراف از توحید، باید از استدلال‌ها و راه‌های عقلی و نقلی کمک گرفت. برخی از این دلایل و راه‌ها را ذکر می‌کنیم.

۲.۱ - تفکر

تفکّر در آفرینش و مخلوقات موجب می‌شود تا انسان پی به وجود آفریننده‌ای ببرد که در علم و قدرت یگانه و بی‌همتا است و کسی جز او شایستگی این مقام را ندارد و هر چه غیر او است همه نیازمند و مخلوقند و در همه امور خود محتاج به خالق و پرودگار خویش هستند.

۲.۲ - نظم جهان

اگر در عالم غیر از خداوند، خدایان دیگر وجود داشته باشد آسمان‌ها و زمین دچار فساد و تباهی می‌شد؛ زیرا در این صورت، هر بخشی از عالَم، مخلوق خدایی مخصوص به خود بود و با تدبیر و خواسته آن خدای متعلق به خود اداره می‌شد و موجب می‌شد تا ناهماهنگی و چندگانگی در نظم جهان و اداره آن به وجود آید، حتی این امکان وجود خواهد داشت که هر خدایی برای گسترش قلمرو حکمرانی خود، به منازعه با دیگر خدایان بپردازد و در این زمینه از دیگران پیشی بگیرد که این کار جز نابودی و فساد، چیزی برای عالم به ارمغان نمی‌آورد.
البته در این راه، همراهی با اولیای الهی و پیامبران، نقش مؤثری در شناخت حق و دوری از شرک ایفا می‌کند؛ چرا که یکی از رسالت‌های این حجت‌های الهی این است که، توانمندی‌های پنهان شده عقل‌ها را آشکار سازند و آنها را پرورش دهند.

۲.۳ - توجه به نعمت های الهی

توجه به نعمت‌هایی که خداوند به بندگان عطا کرده است؛ زیرا یاد نعمت‌های او انسان را به معرفت او دعوت می‌کند، و حسّ شکرگزاری را در انسان بر می‌انگیزد، سپس توجه به این نکته که این نعمت‌ها بی‌قید و شرط نیست و در کنار آن خدا عهد و پیمانی گرفته، انسان را متوجه تکالیف و مسئولیت‌هایش می‌کند.



۱. سوره نساء/۴، آیه۴۸.    
۲. سوره اسراء/۱۷، آیه۲۲.    
۳. سوره احقاف/۴۶، آیه۲۸.    
۴. سوره انعام/۶، آیه۹۴.    
۵. سوره حج/۲۲، آیه۳۱.    
۶. طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج ۱۴، ص ۳۷۳، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ پنجم، ۱۴۱۷ق.    
۷. سوره توبه/۹، آیه۲۸.    
۸. سوره اسراء/۱۷، آیه۲۲.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج ۱۲، ص ۷۳، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ اول، ۱۳۷۴ش.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج ۱۲، ص ۷۳، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ اول، ۱۳۷۴ش.    
۱۱. سوره بقره/۲، آیه۹۸.    
۱۲. سوره آل عمران/۳، آیه۱۵۱.    
۱۳. سوره انبیاء/۲۱، آیه۲۲.    
۱۴. سوره مؤمنون/۲۳، آیه۹۱.    
۱۵. ر.ک:شریف الرضی، محمد بن حسین، نهج البلاغة، خطبه ۱.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج ۱، ص ۲۰۱، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ اول، ۱۳۷۴ش.    



پایگاه اسلام کوئست    






جعبه ابزار