حالات مومن و کافر در هنگام مرگ
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدوازه:
مؤمن ،
کافر ،
مرگپرسش: حالات مؤمن و کافر در هنگام مرگ، چگونه توصیف می‌شود؟
پاسخ: حقیقت مرگ، این است که انسان از عالمی به عالم دیگر منتقل می‌شود.
این انتقال، برای مؤمن، مبارک و شادی‌بخش است ولی برای کافر، اتفاقی ناخوشایند و نامبارک است؛ زیرا
دنیا برای مؤمن همانند زندان و مرگ برای او در حکم رهایی از زندان است ولی همین دنیا برای کافر به مثابه
بهشت است
و مرگ، او را از بهشتش جدا کرده و به
عذاب منتقل می‌سازد.
یکی از اتفاقاتی که برای مؤمن، هنگام ترک دنیا می‌افتد این است که ملک الموت، هنگامی که برای گرفتن جانش نزد او می‌آید، به او دلداری داده و می‌گوید: «من از پدر مهربان هم نسبت به تو مهربان‌تر و دلسوزترم. چشم‌هایت را باز کن و ببین. وقتی او چشم‌هایش را باز می‌کند، می‌بیند که
پیامبر صلوات‌الله‌علیه و
امیرالمؤمنین و
امام حسن و
امام حسین (علیهم‌السلام) و حضرت
فاطمه زهرا (سلام‌الله‌علیها) نزد او آمده‌اند. او با دیدنشان خوشحال می‌شود. از جانب
عرش ، ندایی مؤمن را خطاب قرار داده و می‌گوید: ای
نفس مطمئن به
محمد (صلوات‌الله‌علیه) و آلش! به نزد پروردگارت برگرد که هم تو از او خوشنودی، هم او از تو خوشنود است. به جمع بندگانم بپیوند و وارد بهشتم شو».
اما کافران سرنوشت دیگری برایشان رقم می‌خورد.
پیامبر اکرم صلوات‌الله‌علیه فرمود: «وقتی فرشته مرگ برای گرفتن
روح کافر، نازل می‌شود، همراه خود سیخی آتشین دارد که با آن روح کافر را می‌گیرد. پس
جهنم ناله می‌زند.... این بلا برای حاکمان
ظالم یا کسانی که مال
یتیمی را خورده باشند یا
شهادت دروغ داده باشند، حتی اگر
مسلمان هم باشد، اتفاق خواهد افتاد و اختصاصی به کافر ندارد».
مؤمن و کافر به غیر از مواردی که ذکر شد، حالت‌های متضادی نسبت به یکدیگر هنگام مرگ و بعد از آن به سراغشان می‌آید که برخی از آن‌ها در ادامه ذکر می‌شود.
هنگام مرگ، هم کافر و هم مؤمن،
پیامبر اسلام صلوات‌الله‌علیه و
امام علی علیه‌السلام را می‌بینند.
با این تفاوت که کافر، ایشان را به حالتی می‌بیند که ناخوشایند او است، اما در مقابل، مؤمن ایشان را به حالتی می‌بیند که خوش‌آیند او است.
پیامبر اکرم صلوات‌الله‌علیه و حضرت علی علیه‌السلام کنار سر او می‌نشینند. سپس پیامبر صلوات‌الله‌علیه به او می‌فرماید: «آن‌چه که پیش رو داری از آن‌چه که پشت سر گذاشتی بهتر است، من تو را از آن‌چه که می‌ترسی امان می‌دهم و آن‌چه را که به آن امید داشتی حالا به آن رسیدی. ای روح! به سوی
رحمت و
رضوان الهی برو. حضرت علی علیه‌السلام نیز همین مطالب را به او می‌فرماید».
یکی از حالات میّت، چه مؤمن و چه کافر، روبرو شدن با فرشته مرگ است. اما این ملاقات به صورت یکسان صورت نمی‌گیرد. کافر،
ملک الموت را به صورت مرد سیاهی که موهایش سیخ شده و با بویی بسیار بد و با لباس‌هایی تیره می‌بیند، در حالی‌که از دهان و بینی او آتش و دود بیرون می‌آید به گونه‌ای که
حضرت ابراهیم علیه‌السلام با دیدن این حالت فرشته مرگ (که به درخواست خود ایشان این جریان اتفاق افتاد) به او گفت: «اگر گناهکار فقط همین صحنه را ببیند برای جزای اعمالش کافی است».
اما انسان مؤمن، ملک الموت را به شکل جوان زیبارویی که لباس‌های زیبا پوشیده و هیئت زیبایی دارد می‌بیند، در حالی‌که بویی خوش از او به مشامش می‌رسد. این منظره آن‌قدر خوش آیند مؤمن است که حضرت ابراهیم به فرشته مرگ گفت: «اگر مؤمن فقط این چهره نیکوی تو را به عنوان
پاداش نیکی‌هایش ببیند، برایش کافی است».
امام باقر علیه‌السلام در توصیفی از ظاهر مؤمن و کافر در هنگام خارج شدن روح از بدن چنین فرموده: «نشانه مؤمن این است؛ هنگامی که مرگش فرا می‌رسد، رنگ صورتش از رنگ طبیعی آن سفیدتر می‌شود و بر پیشانیش عرق می‌نشیند و چیزی مانند اشک از چشمش خارج می‌شود که این اتفاق، نشان دهنده خارج شدن روح از بدنش است. ولی روح کافر از کنار دهانش خارج می‌شود مانند کفی که از دهان شتر خارج می‌شود یا همان‌طور که روح شتر از بدنش بیرونی می‌آید، روح کافر از بدنش خارج می‌شود».
امام صادق علیه‌السلام به یکی از
اصحابش که از ایشان درخواست کرده بود مرگ را برایش توصیف کند، چنین فرمود:
«مرگ برای مؤمن مانند بهترین بویی است که آن‌را استشمام می‌کند. به خاطر بوی خوشش به خواب می‌رود و همه سختی‌ها و دردها به پایان می‌رسد. اما برای کافر مانند نیش افعی و گزش عقرب یا شدیدتر از آن است. برای برخی از کافران و
گناه‌کاران ، از بریده شدن با ارّه و تکه شدن با قیچی و برخورد سنگ به او و چرخاندن سنگ آسیاب بر حدقه چشم است. آن مؤمنی که به آسانی جان خود را تسلیم می‌کند علتش آن است که خداوند خواسته هرچه سریع‌تر او به پاداش آن عالم نائل شود، و آن مؤمنی که سکرات مرگ را با دشواری پشت سر می‌گذارد، برای این است که گناهانی که در دنیا مرتکب شده جبران شود، تا پاک و پاکیزه وارد آن عالم شود و بدون هیچ مانعی استحقاق پاداش ابدی را پیدا کند و آن کافری که به آسانی جان می‌دهد، این راحتی، پاداش کارهای خیری است که در دنیا انجام داده تا وقتی که از دنیا می‌رود دیگر طلبی از خدا نداشته باشد و برایش کار نیکی باقی نماند مگر آن‌چه موجب
عقاب است و جز گناهانش چیزی در نامه عملش وجود نداشته باشد و آن کافری که با سختی، سکرات مرگ را می‌گذراند؛ از همان لحظه نخست، عذاب و شکنجه او شروع می‌شود و چون خدا
عادل است، به هیچ‌کس
ستم نمی‌کند (حتی نسبت به کافران نیز عدالتش را اجرا می‌کند و حقی از آن‌ها ضایع نمی‌کند).
امام سجاد علیه‌السلام فرمود: «مرگ برای مؤمن مانند بیرون آوردن لباس‌های چرک و باز کردن قید و بندها و زنجیرهای سنگین و بر تن کردن لباس‌های فاخر و استعمال
عطرها و بوهای خوش و سوار شدن بر بهترین مرکب‌ها و وارد شدن به بهترین جایگاه است ولی برای کافر، مانند بیرون آوردن لباس‌های فاخر و بیرون رفتن از خانه خوب و پوشیدن لباس‌های چرکین و زبر و وارد شدن به ترسناک‌ترین خانه‌ها و بزرگ‌ترین عذاب‌ها است».
بنابر توصیف
قرآن ؛ وقتی فرشتگان
موکّل قبض روح ، به سراغ کافران می‌روند و روح آن‌ها را می‌گیرند، هم به صورت‌های آنان می‌زنند و هم به پشتشان می‌زنند و آن‌ها را به سمت آتش جهنم می‌برند.
اما همین فرشتگان، وقتی به سراغ مؤمنان رفته و روح آن‌ها را می‌گیرند، به آنان
سلام می‌کنند و خوش‌آمد می‌گویند و آن‌ها را به بهشت
هدایت می‌کنند.
پایگاه اسلام کوئست
