ترجمه قرآن
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: ترجمه قرآن.
پرسش: قرآن کریم را به چند زبان ترجمه کرده‌اند و ترجمه‌کنندگان آن‌چه کسانی بوده‌اند؟
پاسخ:
تاریخ ترجمه
قرآن کریم به آغاز
اسلام برمی‌گردد، آن‌گاه که مردم عامی
عرب از معانی لغت سؤال می‌کردند. همان‌گونه که امروزه برخی نویسندگان عرب، قرآن را به
زبان عربی ساده ترجمه می‌کنند.
نخستین مترجم شفاهی قرآن به زبان فارسی را «سلمان» (ره) می‌دانند؛ ولی تاریخ ترجمه مکتوب قرآن به زبان فارسی از ترجمه تفسیر
طبری از قرن چهارم هجری شروع می‌شود. این
تفسیر در حکومت منصور بن نوح سامانی «۳۴۵ ۳۵۰ ق» به اهتمام
ابوعلی محمد بن بلعمی «۳۸۳ ق» به زبان فارسی ترجمه شد. البته ترجمه‌ای نیز قبل از این
تاریخ توسط یک
عالم عرب در سال ۲۷۰ ه به زبان سندی وجود دارد.
سابقه ترجمه‌های چاپ شده
قرآن مجید به سال ۱۵۱۵ میلادی برمی‌گردد که ترجمه‌ای ناقص از قرآن مجید به زبان انگلیسی چاپ شد، و نخستین ترجمه لاتینی کامل به سال ۱۵۴۳ میلادی توسط «روبروئوس» و «هرمانوس» انتشار یافت؛ و نخستین ترجمه فارسی در سال ۱۸۳۷ میلادی در کلکته منتشر شد.
آماری که از ترجمه‌های قرآن به‌صورت تمام ۳۰ جزء تا سال ۱۹۸۰ میلادی ارائه شده (با توجه به احتساب اینکه در بعضی از زبان‌ها بیش از ۲۰۰ بار ترجمه شده) عددی حدود ۱۴۶۱ مرتبه و به‌صورت ترجمه منتخب ۱۲۹۲ مرتبه به زبان‌های غیر ایرانی ترجمه شده‌اند.
و نیز طبق آماری که توسط مرکز ترجمان وحی، ارائه شده، تا آبان ماه سال ۱۳۸۱ قرآن کریم به ۱۰۱ زبان توسط ۹۷۷ مترجم ترجمه شده است.
بنابراین تنها به بعضی از آنها در زیر اشاره می‌شود:
از جمله ترجمه‌های فارسی، عبارت‌اند از:
۱. مترجم: بهاء‌الدین خرم‌شاهی، ناشر و محل انتشار: تهران تاریخ چاپ:۱۳۷۴ ه. ش، تاریخ ترجمه: قرن ۱۴ه.
۲. مترجم: مهدی فولادوند، ناشر و محل انتشار: تهران، قم، تاریخ چاپ:۱۳۷۳ه. ش، تاریخ ترجمه: قرن ۱۴ ه.
۳. مترجم: آیت الله مکارم شیرازی، ناشر و محل انتشار: قم، دارالقرآن کریم تاریخ چاپ:۱۳۷۳ ش، تاریخ ترجمه: قرن ۱۴ ه.
۴. مترجم: جلال الدین مجتبوی، ناشر و محل انتشار: تهران، حکمت تاریخ چاپ:۱۳۷۱ ش، تاریخ ترجمه: قرن ۱۴ ه.
۵. مترجم: مهدی الهی قمشه‌ای، ناشر و محل انتشار: تهران، محمد حسن علمی تاریخ چاپ:۱۳۴۲ ه. ق تاریخ ترجمه: قرن ۱۴ ه.
و از جمله زبان‌های خارجی (غیر ایرانی)، عبارت‌اند از:
زبان مترجم: سال ترجمه: (میلادی) ملاحظات
۱. زبان: دانمارکی مترجم: پدرسن، سال ترجمه: ۱۹۱۹ (میلادی) چاپ کپنهاک.
۲. زبان: چکسلواکی مترجم: آلن ریچارد نیکی، سال ترجمه: ۱۹۲۱ (میلادی) چاپ پراک.
۳. زبان: یونانی مترجم: گراسیموپنتاکی، سال ترجمه: ۱۹۲۱ (میلادی) چاپ آتن.
۴. زبان: انگلیسی اسرائیلی مترجم: ن. ج. داود، سال ترجمه: ۱۹۳۶ (میلادی) مترجم اهل عراق و یهودی و علیه اسلام نوشته است.
۵. زبان: پرتغالی مترجم: جوزی پدر و ماچادو، سال ترجمه: ۱۹۴۶ (میلادی) چاپ لیسبون.
۶. زبان: کره‌ای مترجم: یونگ سن کیم، سال ترجمه: ۱۹۷۱ (میلادی) چاپ سئول.
۷. زبان: هندی مترجم: حزا علی عایش، سال ترجمه: ۱۲۸۸ (میلادی) چاپ لکهنو، همراه با متن عربی و حاشیه فارسی.
۸. زبان: فرانسوی مترجم: آندره دوریه، سال ترجمه: ۱۶۴۷ (میلادی) چاپ پاریس، برگرفته از عربی.
۹. زبان: انگلیسی مترجم: الکساندر راس، سال ترجمه: ۱۶۴۹ (میلادی) نویسنده مبلغ مسیحی بوده و علیه
اسلام ترجمه کرده و از فرانسوی گرفته شده است.
۱۰. زبان: آمریکایی مترجم:تامس بالنین ایرونگ، سال ترجمه: ۱۸۳۳ (میلادی) مترجم مسلمان شده و نامش را «حاج تعلیم علی» گذاشته است.
۱۱. و... .
قرآن به زبان‌های گوناگونی از جمله فارسی ترجمه شده است و البته چنان‌که ذکر شد باید توجه داشت، بعضی از مترجمان با غرض‌ورزی اقدام به
ترجمه قرآن کرده‌اند.
۱.
قرآن ناطق، عبدالکریم بی‌آزار شیرازی.
۲.
تاریخ سیر ترجمه قرآن در اروپا و آسیا (تاریخ ترجمة قرآن در جهان)، دکتر جواد سلماسی‌زاده.
۳.
کتاب‌شناسی ترجمه‌ها، عصمت خاطر، ترجمه فاکر.
۴. مجله
ترجمه.
۵. مجله
بینات، پژوهش‌های قرآنی ترجمان.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «ترجمه قرآن»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۱۱/۱۱.
