• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

جنگ خندق

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


کلید واژه: جنگ خندق، جنگ احزاب
پرسش:چرا به جنگ خندق، احزاب نیز گفته می شود؟
پاسخ:گروه‌های مختلف دشمنان اسلام با هدف نابودی اسلام به مقابله با مسلمانان پرداختند؛ و با تدبیر پیامبر اسلام شکست خورده و با خواری تمام از مدینه برگشتند.


با گسترش روزافزون اسلام، مشرکین و بت پرستان احساسخطر کرده و برای مقابله با آن دست به هر اقدامی می زدند و توطئه‌های مختلف آنها درباره‌ی پیامبر ـ صلی الله علیه و آله ـ عملی نمی شد و همواره به شکست می‌انجامید ولی همواره به آزار و اذیت پیامبر ادامه می‌دادند.

پیامبر بعد از ۱۳ سال از بعثت به یثرب که بعداً مدینه نامیده شد، هجرت کردند و به تشکیل حکومت پرداخته و به تعداد مسلمین هم افزوده شد.

دشمنان اسلام برای مقابله با اسلام به اقدامات نظامی دست زدند که این اقدامات در ابتدا اکثراً از جانب قریش و مکیان صورت می‌گرفت و چندین جنگ با مسلمین کردند که در بیشتر آنها شکست می‌خوردند.

جنگهایی که میان دشمنان اسلام و مسلمانان رخ می‌داد هر کدام نام مخصوصی دارند و نام آنها را یا از آن محلی که جنگ در آن واقع می‌شد می‌گرفتند یا بنام قبیله و قومی که با آن جنگ می‌کردند، یا نامهای دیگر بودند.

در سال پنجم هجرت، کفار و بت پرستان که از گسترش روزافزون اسلام احساس خطر می‌کردند و خود را در معرض نابودی می‌دیدند، علیه اسلام و پیامبر فعالیت خود را بیشتر کردند و این دفعه دشمنان اسلام فقط مشرکان مکه نبود بلکه به تحریک یهودیان مدینه و اطراف آن، که با پیامبر میانة خوبی نداشتند، همگی جمع شدند و اتحادیة نظامی نیرومندی را تشکیل دادند.
[۱] پیشوائی، مهدی، زندگانی حضرت پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ، چاپ دانشگاه آزاد اسلامی، چاپ دوم، ۱۳۷۸، ص۱۷۲.
[۲] قمی، عباس، منتهی الآمال، قم، انتشارات هجرت، چاپ هشتم،۱۳۷۳، ج۱، ص۱۳۹.
و از قبایل و طایفه های مختلف مردم عربستان در آن شرکت کردند و هدفشان از بین بردن اسلام و به شهادت رساندن پیامبر و مسلمین بود. در تاریخ اسلام به این جنگ، جنگ خندق یا جنگ احزاب می‌گویند.
[۳] مفید، ارشاد، قم، مؤسسه آل البیت، چاپ اول، ۱۴۱۳ ه، ج ۱، ص۹۴-۹۶.    
[۴] سبحانی، جعفر، فروغ ابدیت، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ هشتم، ۱۳۷۲، ج۲، ص۱۲۵.


در جنگ خندق مسلمین به پیشنهاد سلمان فارسی و به دستور پیامبر اسلام ـ صلی الله علیه و آله ـ دور مدینه را که احتمال می‌رفت دشمن از آن طرف حمله کند خندق کندند، تا دشمن نتواند به راحتی به داخل شهر نفوذ کند. لذا به خاطر این خندق آنرا جنگ خندق گفتند.

در جنگ خندق به خاطر حضور نیروهای مختلف از قبیله ها و طایفه های گوناگون همراه قریش از مکه و قبیله هایی همچون بنی نضیر و بنی قریظه که از گسترش اسلام و نیرومند شدن آن می‌ترسیدند لذا به همین خاطر هم به این جنگ جنگ احزاب نیز گفته می‌شود.

احزاب یعنی حزبها، گروهها و دسته ها.

چون قریش و مکیان و همچنین قبیله های دیگر چه یهودی و چه بت پرست به تنهائی توان مقابله و رویاروئی با اسلام را نداشتند لذا نقشه کشیدند که چگونه باید جلوی گسترش اسلام را بگیرند و برای این کار قریش با تحریک یهودیان که نقشه اصلی این جنگ توسط آنها و به دست حُیّی ابن اخطب و هم فکران یهودی او از قبیله بنی نضیر کشیده
[۵] فروغ ابدیت، ص۱۲۳.
[۶] اقدمی، مغازی، ج۲، ص۴۴۱.
شده بود با تلاشهای زیاد و جمع آوری نیرو به طرف مدینه حرکت می‌کنند و در بین راه هم با قبیله هایی همچون غطفان، بنی ضرار، بنی مُرّه، بنی اشجع
[۷] فروغ ابدیت، ص۱۲۴.
و دیگر قبایل که با مسلمانان دشمنی داشتند متحد می‌شوند و از نظر مالی و نیروهای نظامی هم پیمان شدند.

این بار نیز نقشه آنها نقش بر آب شد چون پیامبر اسلام - صلی الله علیه و آله- از طریق جاسوسان و مأموران مخفی خود از نقشه آنها با خبر شده و مقابله به مثل کردند و در نهایت خندق را کندند و در این جنگ نیز با استفاده از نظر سلمان فارسی و دلاوری حضرت علی ـ علیه السلام ـ و تدبیر پیامبر ـ صلی الله علیه و آله ـ دشمنان اسلام شکست خورده و با خواری تمام از مدینه برگشتند.

۱. ناسخ التواریخ، محمدتقی لسان الملک (سپهر).
۲. ینابیع المودة، شیخ سلیمان بلخی قندوزی.
۳. تاریخ یعقوبی، ابن واضح یعقوبی.
۴. فروغ ابدیت، جعفر سبحانی.
۵. فرازهایی از زندگاین پیامبر اسلام، جعفر سبحانی.
۶. تاریخ پیامبر اسلام(ص)، دکتر آیتی.

۱. ↑ پیشوائی، مهدی، زندگانی حضرت پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ، چاپ دانشگاه آزاد اسلامی، چاپ دوم، ۱۳۷۸، ص۱۷۲.
۲. ↑ قمی، عباس، منتهی الآمال، قم، انتشارات هجرت، چاپ هشتم،۱۳۷۳، ج۱، ص۱۳۹.
۳. ↑ مفید، ارشاد، قم، مؤسسه آل البیت، چاپ اول، ۱۴۱۳ ه، ج ۱، ص۹۴-۹۶.    
۴. ↑ سبحانی، جعفر، فروغ ابدیت، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ هشتم، ۱۳۷۲، ج۲، ص۱۲۵.
۵. ↑ فروغ ابدیت، ص۱۲۳.
۶. ↑ اقدمی، مغازی، ج۲، ص۴۴۱.
۷. ↑ فروغ ابدیت، ص۱۲۴.


اندیشه قم.    


رده‌های این صفحه : تاریخ اسلام | جنگ های پیامبر | سیره پیامبر
جعبه ابزار