روش‌های خودیاری در درمان افسردگی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: روش‌های خودیاری، درمان افسردگی، ارتباط با خدا.
پرسش: چه‌گونه می‌توان به فردی که افسردگی دارد، تمرین‌های خودیاری داد؟
پاسخ: برای درمان افسردگی، همواره روش‌های خودیاری نمی‌تواند کاربرد داشته باشد؛ زیرا این روش‌ها نیاز به همکاری جدی فرد دارد و لازمه آن پذیرش بیماری از سوی فرد می‌باشد. در غیر این صورت و در صورت شدت بیماری لزوم مراجعه به متخصص دو چندان خواهد بود.
در ابتدا باید به این نکته اشاره نمود که تشخیص یک بیماری نقش مهم و بنیادی در
مشاوره و درمان است؛ چراکه بیماری‌های زیادی از نظر نوع علایم و نشانگان تا حدودی با هم هم‌پوشی دارند.
از طرف دیگر، برای
درمان افسردگی، همواره روش‌های خودیاری نمی‌تواند کاربرد داشته باشد؛ زیرا این روش‌ها نیاز به همکاری جدی فرد دارد و لازمه آن پذیرش بیماری از سوی فرد می‌باشد. در غیر این صورت و در صورت شدت بیماری لزوم مراجعه به متخصص دو چندان خواهد بود.
پس: بهترین کمک و مداخله جهت‌دهی، تشویق و فراهم کردن زمینه برای مراجعه حضوری به
مشاور می‌باشد.
به‌طورکلی روش‌های خودیاری در درمان
افسردگی، عبارت‌اند از:
یکی از عوامل اصلی و عمده افسردگی، روابط ناسالم و یا محدود با دیگران است. افراد به هر اندازه بتوانند گستره روابط بین فردی و اجتماعی خود را افزایش داده و بیش‌تر اوقات و ساعات شبانه‌روز خود را با دوستان نزدیک خود سپری کنند، از رنج آن‌ها کاسته می‌شود. در این‌گونه موارد،
خانواده و دوستان باید پیشگام شوند و روابط صمیمی و عاطفی با فرد بیمار برقرار کنند.
پرداختن به سرگرمی‌های مفید و مفرح نیز می‌تواند در کاستن افسردگی فرد مؤثر باشد. باید برنامه‌ای تنظیم کرد تا حداقل هفته‌ای سه بار به
تفریح و سرگرمی و بازی‌ها و ورزش‌های مفید پرداخت.
بسیاری اوقات افسردگی برخاسته از بی‌برنامگی و بی‌کاری است. افرادی که بیش‌تر اوقات بی‌کار و در منزل هستند، بیش‌تر به افسردگی مبتلا می‌شوند، آمارها نشان می‌دهد که
زنان چون بیش‌تر اوقات در منزل هستند، بیش‌تر به افسردگی مبتلا می‌شوند.
به اعتقاد برخی روان‌شناسان، افسردگی برخاسته از تفکرات، باورها و انتظارات غلط درباره خود،
جهان، دیگران و پدیده‌های زندگی است. اگر انتظارات انسان غیر واقعی بوده و
تفسیر و تحلیل درستی از قضایا نداشته باشد، ممکن است به افسردگی مبتلا شود؛ لذا باید به فرد افسرده کمک نمود تا قالب‌های شناختی و افکار و انتظارات خود را اصلاح کند. اگر فردی انتظار داشته باشد که دیگران همیشه به او احترام بگذارند و به نیازها و خواسته‌های او به موقع پاسخ دهند، ممکن است در صورت عدم ارضای نیازهای او یا مشاهده صحنه‌ای از برخوردهای منفی دیگران، فوراً ناراحت شده و نگرش منفی پیدا کند، این در درازمدت ممکن است مبتلا به افسردگی گردد.
انسان نباید همیشه انتظار پیروزی را داشته باشد، نباید همیشه انتظار داشته باشد که دیگران به او احترام بگذارند. باید تصورات و تفکرات کلی و قاطعانه خود را
اصلاح کند؛ مثلاً به جای انتظارِ احترام دائمی از همگان، بگوید: اگرچه من دوست دارم دیگران به من احترام بگذارند، ولی شرایط همیشه بر وفق مراد من نیست.
توجه به مسائل معنوی و تقویت ارتباط خود با خدا:
از نظر دینی بهترین روش برای درمان افسردگی، ارتباط معنوی با
خدا و
ذکر و یاد اوست. با
یاد خدا انسان به
آرامش می‌رسد. (
أَلَا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ).
تحقیقات تجربی نیز نشان داده است که ذکر و یاد خدا و انجام
عبادات موجب درمان افسردگی است.
۱. آلبرت الیس، احساس بهتر، بهتر شدن، بهتر ماندن، ترجمه: مهرداد فیروزبخت، مؤسسه رسا، ۱۳۸۲ ش.
۲. دیوید برنز، روان‌شناسی افسردگی، ترجمه: مهدی قراچه‌داغی، نشر اوحدی، ۱۳۷۴ ش.
۳. بلاک برن، مقابله با افسردگی و شیوه‌های درمان آن، ترجمه: گیتی شمس، رشد، ۱۳۸۰ ش.
۴. انجمن پزشکی آمریکا، راهنمای عملی درمان افسردگی، ترجمه: مهدی گنجی، نشر ویرایش، ۱۳۷۸ ش.
۵. روان‌پزشک مشاور در خانه شما، دکتر یونس نابدل، نشر اوحدی، ۱۳۸۳ ش.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «روش‌های خودیاری در درمان افسردگی»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۷/۰۳/۲۶.
