فرق هویت و ماهیت
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کليدواژه: ماهیت،
هویت،
ذات، ذاتی ماهویت
پرسش: هویت و ماهیت چه تفاوتی با هم دارند؟
پاسخ: کلمه «ماهیت» به معنای «چیستی» است که در مقابل «
وجود» و «هستی» می‌آید ولی کلمه «هویت» در واقع به معنای «هو هویت» یا «الذی به الشی ء هو هو» است. مقصود از آن تشخص و تحقق است؛ یعنی آن چیزی که مناط تشخص و تحقق شیء است.
کلمه «ماهیت» به معنای «چیستی» است که در مقابل «وجود» و «هستی» می‌آید. در کلمه «ماهیت»، «ما» را «ما» ی استفهامیه دانسته و می‌گویند «ما هی هی؟» یا «ما هو هو؟» فلان چیز چیست؟ و سپس از عبارت (ما هی هی؟) مصدر ساخته‌اند به این صورت که یک «تا» ی مصدری اضافه کرده و «ماهیت» ساخته شده است.
بنابراین مقصود از ماهیت یا ذات ماهیت یک چیز، همان جنس و فصل، و ذات و ذاتیات یک چیز است.
کلمه «هویت» در واقع به معنای «هو هویت» یا «الذی به الشی ء هو هو» است. مقصود از آن تشخص و تحقق است؛ یعنی آن چیزی که مناط تشخص و تحقق شیء است. در این صورت باید گفت؛ واژه هویت معنای وسیع‌تری دارد که شامل ماهیت نیز می‌شود؛ زیرا هنگامی که مناط تشخص و تحقق دانسته شد، ماهیت نیز به نوعی شناخته می‌شود. به بیان دیگر، «هویت» کلمه مبهمی است که با آن هم به وجود می‌توان اشاره کرد و هم به ماهیت؛ زیرا هر هویتی تحلیل می‌شود به ماهیت و وجود، یعنی ذهن برای آن دو چیز تشخیص می‌دهد: ماهیت و وجود؛
با هویت می‌توان به مجموعه وجود و ماهیت چیزی اشاره کرد.
البته گاهی این دو واژه به صورت مرادف کنار هم یا به جای یکدیگر ذکر می‌شوند.
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «فرق هویت و ماهیت»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۱/۱۴.
