نگاه کردن به قرآن
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: نگاه کردن به قرآن، آرامش
روح ،
عبادت ، حضور در محضر خدا، اقرار به
توحید .
پرسش: نگاه کردن یا قرائت
قرآن افراد نا آشنا به
زبان عربی ، چه ثمری دارد؟
پاسخ: قرآن یک کتاب معمولی نیست؛ بلکه دارای جهات متعددی است؛ همانند اینکه
کلام خداست و این سخنانی است که از طرف خدا به
پیامبر اکرم ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ وحی شده است، دارای
معارف و
علوم بسیار بلندی است، کتاب زندگی و تکامل انسان و کتاب هدایت و ... است و دارای قداست و ارزش خاص خود است. بر این اساس، استفاده از آن هم مراتب و درجات متعددی دارد که استفاده از بعضی از مراتب آن با نگاه کردن به قرآن هم حاصل می‌شود و برخی مراتب آن با
تدبر در آیات و بعضی از مراتب والای آن علاوه بر تدبر به ریاضات شرعیه و عنایات الهیه نیز نیازمند است، و حصول بعض مراتب با عدم حصول مراتب عالی‌تر منافاتی ندارد.
نگاه کردن به قرآن فوایدی دارد که در ذیل به برخی از آنها اشاره می‌شود:
قرآن کتابی است که حقایقی فراتر از الفاظ دارد؛ چراکه گوینده آیات آن پروردگار عالمیان و حامل آن بهترین خلق او
نبی اکرم ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ و کاتبش، امام المتقین،
امیرمؤمنان است. به همین جهت وقتی مسلمانی قرآن را باز کرده به آن نظر می‌کند، خود را در محضر خدای عالمیان و رسول خدا حاضر می‌بیند و معنویت حضور را ادراک می‌کند، حاضر شدن در محضر خدای عالمیان و ارواح پاک مطهر معصومان به سواد نیاز ندارد.
ارتباط با قرآن ولو با نگاه کردن به کلمات آن از روی اعتقاد متضمن اقرار به
توحید و
رسالت و برائت از
دشمنان قرآن و
اسلام است؛ زیرا کسی که کتاب خدا را باز نموده و به آن تمسک می‌جوید و مؤمنانه به آن نظر می کند؛ هم به خداوند
ایمان دارد هم به رسولش، هم به مضامین عالی آن و این خود اقرار عملی است به حقانیت خدا و رسول و کتاب آسمانی قرآن که نیاز به خواندن الفاظ ندارد.
نگاه کردن به کلمات قرآن و اهمیت دادن به آن، باعث ترغیب افراد فاقد سواد به فراهم کردن مقدمات فراگیری
قرائت ، فهم و درک قرآن است. از طرف دیگر در بسیاری از مواقع سبب می‌شود که افراد باسوادی که نسبت به قرآن بی‌توجه هستند، توجه بیشتری به وظایف خود کنند و این خود،
امر به معروف عملی است، که دیگران را با رفتار، دعوت به چنگ زدن به دامان کتاب
هدایت می‌کند.
حقایق و معارف قرآن دارای مراتب مختلفی است که باعث شده هیچ قشری از مواجهه با قرآن بی‌بهره نباشد و هر‌کس به نسبت فهم و درک خود از
قرآن بهره‌مند گردد؛ بی سوادان یا کم سوادان هم به نوبه خود از فیض حضور در محضر کتاب آسمانی بهره‌مند می‌شوند. بله کسی که توانایی خواندن قرآن را ندارد نمی‌تواند به اندازه کسی از قرآن بهره ببرد که می‌تواند قران را
تلاوت کند و کسی که توانایی تدبر در آیات قرآن را ندارد و فقط می تواند به‌طور سطحی با قرآن مواجه شود، و نمی‌تواند بهره کسی را ببرد که آشنایی کامل به قواعد کلام
عرب دارد و محکم و متشابه آن را درک می‌کند؛ خلاصه هر قشر به اندازه توانایی‌ها و سطح درک و
قدرت تحلیل خود می‌تواند از قران بهره ببرد و بهره‌گیری کم مانع بهره‌گیری زیاد نیست و بهره‌گیری زیاد مانع بهره‌مندی کم نیست و همه این بهره‌ها
هدایت محسوب می‌شوند و هدایت منحصر نیست در الفاظ؛ بلکه در متن زندگی انسان جاریست و این خصوصیت قرآن که حتی بی‌سوادان از آن بی‌بهره نمی‌مانند خود اعجازی دیگر است.
به عبارت دیگر، در روایات متعددی وارد شده است که:"قرآن کریم دارای بطون مختلفی است و هر بطنی هم بطنی دارد و..."
وجود این بطون مختلف به این معناست که حقایق و معارف قرآن مراتب مختلفی دارد. همین ویژگی باعث شده تا هیچ قشری از
برکات قرآن بی‌بهره نماند و هر‌کس به نسبت فهم و درک خود از قرآن بهره‌مند گردد؛ بی‌سوادان یا کم سوادان به‌نوبه‌خود از فیض حضور در محضر کتاب آسمانی بهره‌مند می‌شوند و بهره‌مندی آنان از این کتاب مغایرتی با
هادی بودن قرآن ندارد؛ چرا که همین بهره‌ها که ذکر شد خود مرتبه‌ای از مراتب فیض کتاب کریم است که بهره‌مندی در این حد، برای همه حتی بی‌سوادان میسر است.
قرآن کلام خدا و کلمات ذکر کتبی اوست و نگاه کردن به آن باعث ارتباط با خدا و
آرامش روح و روان است.
در روایات بسیاری ذکر شده که نگاه کردن به قرآن حتی بدون قرائت آن عبادت است و این خصیصه تنها برای قرآن نیست. امور بسیاری داریم که تنها با نگاه کردن
عبادت محسوب می‌شود؛ مثل نگاه کردن به‌صورت عالم، خانه
کعبه ، امیرالمؤمنین و نظر محبت‌آمیز به والدین و این حکم به این معنا نیست که استفاده از این امور منحصر است در نگاه کردن؛ مثلاً نگاه کردن به درخت و آب آرامش‌بخش است؛ ولی این به معنای این نیست که درخت و آب خاصیت دیگری ندارد. همچنین است قرآن که هم نگاه کردن به آن فیض می‌رساند و هم کتاب هدایت است و این دو فایده با هم منافات ندارند. امروزه در تحقیقات علمی بسیار برخورد کردیم به اینکه نگاه کردن فلان چیز برای سلامتی مضر است یا مفید است؛ مثلاً نگاه کردن به تلویزیون مضر است. نگاه کردن به رنگ آبی و آب آرامش‌بخش است و از قبیل این امور در علوم کم نیست. چرا باید فکر کنیم این کار در مورد قرآن عوام‌فریبی است؛ در‌حالی‌که فواید زیادی بر این کار مترتب است و در روایات معتبر بسیاری به آن توصیه شده که برای مثال دو نمونه ذکر می‌کنیم:
"مردم نماز می‌خواندند و ابوذر به
امام علی ـ علیه‌السلام ـ نگاه می‌کرد از او سؤال شد، چرا این کار را انجام می‌دهی؟ گفت:از رسول خدا ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ شنیدم که می‌فرمود: نگاه کردن به علی بن ابی‌طالب عبادت است، نگاه کردن به والدین از روی
رحمت و رأفت عبادت است و نگاه کردن به مصحف عبادت است و نگاه کردن به کعبه عبادت است.
راوی گوید به
امام صادق ـ علیه‌السلام ـ عرض کردم: فدایت شوم من قرآن را در سینه‌ام حفظ کرده و در دل می‌خوانم؛ آیا این‌طور افضل است یا اینکه قرآن را نگاه کنم؟ حضرت فرمود: با نگاه کردن بخوانی افضل است، مگر نشنیده‌ای نظر کردن در
قرآن عبادت است؟
پس نتیجه می‌گیریم که نگاه کردن به قرآن از نظر علمی می‌تواند دارای خاصیت باشد و با مراجعه به
روایات معلوم می‌شود که این کار بنا به دستور
ائمه طاهرین از
مستحبات است و عوام‌فریبی نیست و ما در امور عبادی تابع دستور پیشوایان
دین هستیم.
