• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

وظایف زن در مقابل همسر

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: وظایف زنان، همسر، زندگی زناشویی، مشکلات.

پرسش: وظایف یک زن در مقابل شوهر چیست؟ و چه کار کنیم که در زندگی زناشویی با مشکل روبه‌رو نشویم؟ و اگر با مشکل مواجه شدیم، بهترین راه حل چیست؟

پاسخ:



برخی وظایف زنان در برابر شوهر، بدین شرح است:

۱.۱ - جلب محبت همسر

منظور از جلب محبت همسر آن است که انسان از راه‌های صحیح و مطلوب، عواطف انسانی او را تحریک نموده، علاقه او را نسبت به خود و کانون گرم خانواده تشدید نماید و رضایت خاطرش را فراهم کند. جلب محبت همسر، یک روش علمی برای استحکام و سعادت خانواده است. دوستی و محبت زن و شوهر نسبت به یکدیگر هرچند از ابتدا در کانون خانواده وجود دارد، اما برای تداوم و تحکیم هرچه بیش‌تر آن، باید تلاش دو جانبه صورت گیرد. البته باید توجه داشت که مراد از محبت و دوستی نسبت به همسر، تنها محبت قلبی نیست؛ بلکه باید این محبت نسبت به همسر ابراز شود.

۱.۱.۱ - حدیثی از حضرت علی

حضرت علی (علیه‌السّلام) می‌فرماید: «با ابراز دوستی، محبت استحکام بیش‌تری می‌یابد».
[۱] آمدی، عبدالواحد، غررالحکم، ج۳، دانشگاه تهران، ۱۳۷۳ ش.


۱.۱.۲ - ضرورت ابراز محبت

ضرورت جلب محبت همسر و ابراز محبت نسبت به همسر زمانی آشکار می‌شود که زندگی مشترک از مراحل مقدماتی بگذرد و وارد مسائل مهم و جدی شود؛ یعنی آن‌گاه که مشکلات، درگیری‌ها و کشمکش‌های زندگی، اعصاب زن و شوهر را فرسوده ساخته، علاقه آن‌ها را نسبت به یک‌دیگر کم کند.
جلب محبت همسر که مایه سعادت و خوش‌بختی خانواده و یکی از وظایف زن در برابر همسر محسوب می‌شود، از راه‌های متعدد امکان‌پذیر است؛ لذا برای جلب محبت همسر هر کار معقول و پسندیده‌ای را باید انجام داد؛ به عنوان مثال از ابتدای ورود به خانه زن و شوهر با سلام و احوال‌پرسی و گشاده‌رویی با یک‌دیگر برخورد کنند. در برخی روایات، رفتار شایسته زن در هنگام ورود شوهر به خانه، از جمله حقوق مرد بر زن شمرده شده است؛

۱.۱.۳ - حدیثی از رسول خدا

چنان‌که رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) فرمود: «حقّ الرجلِ علی المرئة...ان تستقبلهُ عند باب بیتها فتُرحّب»؛ حق مرد بر زن این است که ... هنگام ورود در خانه استقبالش کند و به وی خوش‌آمد گوید.
بدیهی است که چنین برخوردی، محبت و علاقه‌مندی به زن را در قلب شوهر افزایش داده، خستگی کار روزانه را برطرف می‌کند و زندگی را دل‌پذیر و جذاب می‌سازد. علاوه بر توصیه‌های دینی، روان‌شناسان نیز ابراز محبت نسبت به همسر را یکی از عوامل ثبات خانواده برشمرده‌اند.
[۳] جان کارسون، خانواده درمانی تضمین کارآمد، ترجمه شکوه نوایی‌نژاد، فصل ۲، انجمن اولیا و مربیان، ۱۳۷۸ ش.

مثال دیگری که در جلب محبت قابل ذکر است، تأمین نیازهای همسر است. یک زن موفق زنی است که نیازهای شوهرش را شناسایی نموده و تمام تلاش خود را در ارضای آن نیازها بنماید.

۱.۲ - آراسته شدن به فضایل اخلاقی

آراسته شدن به دیگر فضایل اخلاقی همچون صبر، گذشت، انصاف، ‌تواضع و حسن خلق در جلب محبت همسر و در نهایت برای سعادت و خوش‌بختی در زندگی مشترک بسیار مؤثر است.
تأثیر فضایل اخلاقی در جلب محبت همسر و تأمین سعادت خانوادگی به‌ اندازه‌ای است که انسان اگر هم دارای این فضایل نباشد، ‌به خاطر تداوم سعادتمندانه زندگی مشترک و در امان ماندن از اختلافات خانوادگی باید نهایت سعی خود را در تحصیل و رعایت آن‌ها به کار گیرد.

۱.۳ - رفق و مدارا

رفق و مدارا، یکی دیگر از وظایف اخلاقی زن در برابر همسر است. بدین معنا که در مقابل عیب‌ها، کاستی‌ها و رفتار ناخوش‌آیند همسرش برخورد تند و خشن نداشته باشد و با صمیمیت و دوستی با وی رفتار کند. رفق و مدارا ـ چه در زندگی اجتماعی و چه در محیط خانواده ـ از آثار ارزنده‌ای برخوردار است.

۱.۳.۱ - حدیثی از پیامبر

رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) درباره اهمیت آن می‌گوید: «پروردگارم مرا به مدارای با دیگران امر نموده؛ هم‌چنان‌که به انجام واجبات فرمان داده است».

۱.۴ - حفظ عفت و پاک‌دامنی

رعایت عفت و پاک‌دامنی علاوه بر ثواب معنوی، نشانه سلامت شخصیت و باعث سعادت خانواده نیز می‌باشد.

۱.۴.۱ - حدیثی از امام علی

حضرت علی (علیه‌السلام) در این باره می‌فرماید: «علیک بالعفاف فانّهُ افضلُ شیمِ الاشراف»؛ بر تو باد به پاک‌دامنی که برترین ویژگی اخلاقی انسان‌های شریف است.

۱.۵ - درک همسر

یکی از انتظاراتی که هر کسی از همسر خود دارد، این است که او را درک کند، با وی تفاهم داشته باشد، نسبت به مشکلات او همدلی و همکاری کند.
تحقیقات روان‌پزشکان و روان‌شناسان نشان می‌دهد که ریشه بسیاری از اختلافات خانوادگی، در عدم درک همسر نهفته است.
[۶] سالوادور مینوچین، خانواده و خانواده درمانی، ص۹-۳۶، ترجمه باقر ثنایی، امیرکبیر، ۱۳۷۳ ش.
افرادی که از همسر خود راضی نیستند و شرایط و مشکلات زندگی را درک نمی‌کنند، علاوه بر آن‌که زمینه اختلافات و فروپاشی نظام خانواده را فراهم می‌کنند، اعمال خود را نیز تباه می‌سازند.

۱.۵.۱ - حدیثی از امام صادق

امام صادق (علیه‌السلام) می‌فرماید: «ایّما امرئةٍ قالت لزوجِها ما رایتُ قطُّ من وجهک خیراً فقط حبط عملُها»؛ هر زنی که به شوهرش بگوید، هرگز از تو خیری ندیده‌ام، به‌راستی که اعمالش تباه شده است.
وظایف متقابل همسران به آن‌چه بیان شد، خلاصه نمی‌شود؛ بلکه موارد بسیاری در آیات و روایات بیان شده است که در سعادت و سلامت خانواده نقش اساسی دارد. شما می‌توانید به کتاب‌های اخلاق در خانواده مراجعه کنید و نکات تربیتی مربوط به روابط با همسر را فرا گرفته و در زندگی خود رعایت نمایید.


پرسش دیگر این است که «اگر به هر دلیلی با مشکل مواجه شدیم، بهترین راه‌حل چیست؟»
در این مورد نیز در کتاب‌های روان‌درمانی خانواده مطالب مفید و کاربردی وجود دارد که آشنایی با آن‌ها می‌تواند برای همه مفید باشد.
مینوچین (یکی از نظریه‌پردازان خانواده‌درمانی) برای رفع مشکلات خانواده به چند راهکار اشاره کرده است:

۲.۱ - تشخیص مشکل و شناخت زمینه‌های آن

وقتی روابط خانواده و همسران دچار مشکل می‌شود، هر یک از اعضای خانواده وظیفه دارند که مشکل اصلی را شناسایی کنند. با توجه به این‌که هیچ مشکلی یک‌باره و به صورت دفعی عارض نمی‌شود، بلکه مشکلات خانواده ریشه در گذشته آن‌ها دارد. لذا باید مشکل موردنظر به دقت ریشه‌یابی شود. در بسیاری از موارد و به خصوص در خانواده وقتی مشکلات را ریشه‌یابی کنیم، می‌بینیم که انتظارات و توقعات نابجا، عدم رعایت احترام متقابل و برداشت‌های نادرست یکی از اعضای خانواده، باعث شده نسبت به دیگری احساس بدبینی پیدا کند و در مرور زمان به کینه و عداوت تبدیل شود. وقتی مشکلات ریشه‌یابی شد، زمینه درمان آن نیز فراهم می‌شود.

۲.۲ - تعیین مرزها و جایگاه هر یک از اعضای خانواده

زن و شوهر هر کدام وظایف و جایگاه خاصی در زندگی مشترک دارند که باید موقعیت خود را بشناسند و سعی کنند از مرز تعیین‌شده تجاوز نکنند. در بسیاری از موارد، مشکلات خانواده ناشی از دخالت‌های بیجا و عدم رعایت این مرزهاست.

۲.۳ - بهبود روابط

در مرحله سوم باید روابط خانواده از نو اصلاح شود و الگوی صحیح تعامل و برخورد در بین اعضای خانواده شکل گیرد.

۲.۴ - مشورت با دیگران

مشورت با دیگران، مراجعه به روان‌شناس و مشاوره خانواده، از دیگر عوامل مؤثر در حل مشکلات خانواده محسوب می‌شود.


۱. محمدتقی شیخی، جامعه‌شناسی زنان و خانواده، شرکت سهامی انتشار، ۱۳۸۰ ش.
۲. سالوادور مینوچین، خانواده و خانواده درمانی، ترجمه باقر ثنایی، انتشارات امیرکبیر، ۱۳۷۳ ش.


۱. آمدی، عبدالواحد، غررالحکم، ج۳، دانشگاه تهران، ۱۳۷۳ ش.
۲. نوری، میرزا حسین، مستدرک الوسایل، ج۱۴، ص۲۵۴، آل‌البیت.    
۳. جان کارسون، خانواده درمانی تضمین کارآمد، ترجمه شکوه نوایی‌نژاد، فصل ۲، انجمن اولیا و مربیان، ۱۳۷۸ ش.
۴. حر عاملی، محمد بن حسن، وسایل الشیعه، ج۸، ص۵۴۰، بیروت.    
۵. آمدی، عبدالواحد، غررالحکم، ج۴، ص۲۹۳، دانشگاه تهران، ۱۳۷۳ ش.    
۶. سالوادور مینوچین، خانواده و خانواده درمانی، ص۹-۳۶، ترجمه باقر ثنایی، امیرکبیر، ۱۳۷۳ ش.
۷. حر عاملی، محمد بن حسن، وسایل الشیعه، ج۱۴، ص۱۱۵، بیروت.    




سایت ‌اندیشه قم، برگرفته از مقاله «وظایف زن در مقابل همسر»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۰۸/۲۶.    



جعبه ابزار