انتقال انسان
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: انتقال انسان‌ها، محشر، بهشت، دوزخ.
پرسش: انتقال انسان‌ها از محشر به جنت یا دوزخ چه‌گونه است؟
پاسخ: هنگامی که روز قیامت فرا می‌رسد، مردم باید ۵۰ موقف و ایستگاه را طی کنند تا سرانجام به بهشت یا جهنم برسند. در هر ایستگاه، نیز هزار سال متوقف می‌شوند. برخی از این ایستگاه‌ها، عبارت‌اند از: ۱. بیرون آمدن از قبر؛ ۲. سنجش و وزن نمودن
اعمال؛ ۳. حساب‌رسی اعمال؛ ۴. دادن نامه اعمال؛ ۵. عبور از پُل صراط.
پُل صراط نیز به تعداد
واجبات و محرمات الهی دارای عقبه و گذرگاه است که مهم‌ترین گذرگاه‌های آن، عبارت‌اند از: ۱. گذرگاه نماز؛ ۲. گذرگاه ولایت؛ ۳. گذرگاه مرصاد؛ ۴. گذرگاه صله رحم؛ ۵. گذرگاه امانت و... .
هرگاه
انسان توانست از تمام گذرگاه‌ها به سلامت عبور کند سرانجامش به بهشت ختم می‌شود که با احترام او را به‌سوی بهشت هدایت می‌کنند و اگر نتوانست از گذرگاه‌های صراط به سلامت رد شود به دوزخ می‌افتد که با بدترین وضع و در اوج ذلت و خواری با انداختن زنجیر بر دست و پا و گردنش او را به زور و جبر روانه جهنم می‌کنند.
هنگامی که روز قیامت فرا می‌رسد، مردم باید ۵۰ موقف و ایستگاه را طی کنند تا سرانجام به
بهشت یا جهنم برسند. در هر ایستگاه، نیز هزار سال متوقف می‌شوند.
هم‌چنان‌که
خدای متعال در
قرآن کریم می‌فرماید: «
فِی یَوْمٍ کانَ مِقْدارُهُ خَمْسِینَ أَلْفَ سَنَة»؛
در روزی که مقدارش پنجاه هزار سال است.
برای نمونه به برخی از هولناک‌ترین مواقف و ایستگاه‌ها در
قیامت اشاره می‌شود:
چنانچه در قرآن کریم می‌خوانیم: «و این‌که رستاخیز آمدنی است، و شکی در آن نیست و
خداوند تمام کسانی را که در قبرها هستند، زنده می‌کند».
در روایتی از
امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام نقل شده است: «در این ایستگاه، مردم هزار سال با بدن و پای برهنه با حال تشنگی و گرسنگی حبس و نگهداری می‌شوند. هر کس به خدا، بهشت،
جهنم، برانگیخته شدن و حساب و قیامت،
ایمان داشته باشد از گرسنگی و تنشنگی نجات می‌یابد».
امام صادق علیه‌السلام می‌فرماید: «حکایت مردم در
روز قیامت، آن هنگامی که در پیشگاه
پروردگار جهانیان بایستند مانند تیر در ترکش است؛ یعنی در جایی که ایستاده‌اند جز همان جای پای خود، جای دیگری (از شدت ازدحام جمعیت) ندارد، و نمی‌تواند از جای خودش به این‌سو و آن‌سو برود».
در
قرآن مجید آمده است: «وزن کردن (اعمال، و سنجش ارزش آنها) در آن روز،
حق است! کسانی که میزان‌های (عمل) آنها سنگین است، همان رستگارانند! و کسانی که میزان‌های (عمل) آنها سبک است، افرادی هستند که سرمایه وجود خود را، به خاطر
ظلم و ستمی که نسبت به آیات ما می‌کردند، ازدست داده‌اند».
چنانچه خداوند متعال می‌فرماید: «حساب مردم به آنان نزدیک شده، در حالی‌که در
غفلت‌اند و روی گردانند».
پیامبر
اسلام ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ می‌فرماید: «در روز قیامت، بنده‌ای قدم از قدم برنمی‌دارد، مگر این‌که از او در مورد چهار چیز می‌پرسند: ۱. از
عمر او که در چه چیز صرف کرده است، ۲. از جوانی او که در چه چیز و راهی آن را پیر و
فنا کرده است؛ ۳. از
اموال او که از کجا آورده و در چه چیزی خرج نموده است؛ ۴. از
محبت اهل بیت علیهم‌السلام».
هم‌چنین
امام باقر علیه‌السلام فرمود: «اول چیزی که از بنده به حساب می‌کشند،
نماز است، پس اگر نماز قبول شد، دیگر اعمال نیک نیز پذیرفته می‌شود».
امام سجاد علیه‌السلام می‌فرماید: «برای اهل
شرک ترازو و میزانی نصب نمی‌شود آنان را گروه‌گروه بی‌حساب به جهنم می‌برند. نصب ترازو و سنجیدن اعمال برای اهل اسلام است».
خدای متعال در قرآن کریم می‌فرماید: «و در آن هنگام که نامه‌های اعمال گشوده شود».
هم‌چنین بر اساس آیات قرآن، انسان‌ها در روز قیامت هنگام گرفتن نامه اعمال به دو دسته تقسیم می‌شوند: گروهی که نامه اعمالشان را به دست راستشان می‌دهند؛ گروه دیگری که نامه اعمالشان را از پشت سر به دست چپشان می‌دهند. گروه اول شادمان و دارای حساب‌رسی آسان و اهل بهشت هستند؛ اما گروه دوم،
اهل جهنم می‌باشند.
صراط، پُلی است که بر روی جهنم کشیده می‌شودو تمام بندگان خداوند باید از روی آن عبور کنند تا اگر بهشتی است، داخل بهشت شود. چنان‌که خدای متعال می‌فرماید: «و همه شما (بدون استثنا) وارد جهنم می‌شوید، این امری است حتمی و قطعی بر پروردگارت».
پل صراط دارای عقبات و گذرگاه‌های بسیاری است که هر عقبه به
اسم واجبات و محرمات الهی است؛ یعنی به تعداد واجبات و محرماتی که انسان‌ها مکلف به انجام و ترک آن شده‌اند، عقبه و گذرگاه وجود دارد.
بنابراین اگر در
روایات وارده در این باب، تعداد یا نوع ایستگاه‌های بیان شده با یک‌دیگر از جهت عدد یا نام متفاوت بوده، دلیل بر تعارض و تضاد روایات نیست؛ بلکه در هر روایتی برخی از آن مصادیق، برای نمونه بیان شده‌اند. در این‌جا به برخی از مهم‌ترین عقبات و گذرگاه‌ها بر روی
پل صراط اشاره می‌شود:
در این عقبه تمام افراد را نگه می‌دارند و از
ولایت امیر المؤمنین علی ـ علیه‌السلام ـ و امامان بعد از او سؤال می‌پرسند، هرکس در
دنیا امام خود را بشناسد و از دستوراتش پیروی نماید از صراط آخرت خواهد گذشت، هر کس او را نشناسد پایش در
صراط جهنم خواهد لغزید و میان جهنم خواهد افتاد.
خداوند متعال می‌فرماید: «به
یقین پروردگار تو در کمینگاه (ستمگران) است!».
امام صادق ـ علیه‌السلام ـ فرمود: «مرصاد، گذرگاهی است بر پُل صراط که هیچ بنده ستمگری از آن نخواهد گذشت»؛
یعنی خدای متعال در این عقبه و گذرگاه،
حق هر مظلومی را از ستمگران می‌گیرد و از هیچ ستمگری گذشت نخواهد کرد.
امام باقر ـ علیه‌السلام ـ به نقل از رسول اکرم ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ می‌فرماید: «در روز قیامت وقتی جهنم را آوردند پُل صراط را بر روی آن می‌گذارند که خودش دارای سه پُل است بر روی یک پُل، امانت و
صله رحم می‌باشد و بر پُل دوم، نماز، بر پُل سوم،
عدالت پروردگار عالمیان است. پس مردم را
تکلیف می‌کنند که بر صراط عبور کنند. در عقبه صله رحم و امانت، ایشان را نگه می‌دارند اگر قطع رحم و یا خیانت در اموال مردم کرده باشند، از این عقبه نمی‌گذرند تا از عهده آن برآیند. در غیر این صورت به جهنم می‌افتند. اگر از این عقبه نجات پیدا کنند، در عقبه نماز، ایشان را نگه دارند، اگر از این عقبه نجات یافتند، باید در عقبه عدالت الهی برای پاسخ‌گویی به حق بندگان نگه داشته شوند، اگر از این عقبه هم به
سلامت عبور کردند، نجات پیدا می‌کنند و خدا را
حمد و ستایش می‌نمایند».
چنانچه در قرآن کریم می‌خوانیم: «خداوند به شما فرمان می‌دهد که امانت‌ها رابه صاحبانش بدهید! و هنگامی که میان مردم داوری می‌کنید، به عدالت داوری کنید! خداوند، اندرزهای خوبی به شما می‌دهد! خداوند، شنوا و بینا است».
در روایتی که امام باقر ـ علیه‌السلام ـ از پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ نقل فرمود و در بالا به آن اشاره شد؛ یکی از عقبات بر روی پل صراط، عقبه امانت معرفی شده است.
امام صادق ـ علیه‌السلام ـ فرمود: «اولین چیزی که از
انسان در روز قیامت پرسیده می‌شود و مورد حساب‌رسی قرار می‌گیرد،
نماز است».
پس از طی نمودن ایستگاه‌ها و گذرگاه‌های یاد شده، سرانجام انسان، به جهنم یا بهشت ختم می‌شود، و نامه اعمال هر دو گروه به دست آنها داده می‌شود.
اهل تقوا و پرهیزکاران، گروه گروه به تناسب کارهای نیک خود در دنیا و پیروی از
پیامبران الهی خویش، با احترام و تکریم از سوی
فرشتگان خداوند از درهای هشت‌گانه
بهشت که از قبل بر روی آنان گشوده شده بود و انتظار ورود آنان را می‌کشید وارد بهشت می‌شوند و فرشتگان از آنان
استقبال نموده، سلام می‌کنند و می‌گویند: شما پاکیزه شدید داخل بهشت شوید و تا ابد در آن بمانید.
اما اهل دوزخ چون مایل به رفتن به‌سوی
دوزخ نیستند فرشتگان عذاب به زور و زجر، بر گردن و دست و پایشان غل و زنجیر انداخته («
إِذِ الْأَغْلالُ فی أَعْناقِهِمْ وَ السَّلاسِلُ یسْحَبُونَ »؛ در آن هنگام که
غل و زنجیرها بر گردن آنان قرار گرفته و آنها را می‌کشند.)
و با تازیانه‌های آتشین آنها را دسته‌دسته به مقتضای راه و روش و چگونگی گناهانشان در دنیا (مانند کفر، شرک، انکار ضروریات
دین و ...) از هرکدام از درهای هفت‌گانه جهنم وارد جهنم می‌کنند.
نگهبانان جهنم آنان را مسخره می‌کنند و می‌گویند آیا برای شما پیامبری فرستاده نشده بود که شما را از چنین روزی بترساند و آگاه نماید؟ آنان در جواب می‌گویند: چرا فرستاده شده بود. آن‌گاه به آنان گفته می‌شود داخل
جهنم شوید که بد جایگاه و منزلگاهی برای شما خواهد بود.
پایگاه اسلام کوئست.
