• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حجزة

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: حُجزَة.
پرسش: محمدبن حنفیه در روایتی از امام علی ـ علیه‌السلام ـ نقل می‌کند که ایشان فرمودند: "إن رسول الله ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ یوم القیامة أخذ بحجزة الله و نحن آخذون بحجزة نبینا و شیعتنا آخذون بحجزتنا". منظور از کلمه "حُجزَة" چیست؟
پاسخ: منظور از «حُجزَة» در روایات، یعنی تمسک به اسبابی که در دنیا بین ما و خدا و پیامبر او و امامان ـ علیهم‌السلام ـ قرار داده شده است. آن اسباب، عبارتند از: دین، اخلاق و اعمال نیکو. اگر انسان‌ها پیرو دین اسلام باشند و اخلاق نیکو و کارهای پسندیده انجام دهند، اعمالشان در آخرت به‌صورت انوار الاهی ظاهر شده و تمثّل پیدا می‌کند.





۱.۱ - ۱. سخن امام علی

این حدیث در منابع مختلف شیعی به نقل از محمدبن حنفیه آمده است. محمدبن حنفیه می‌گوید: امام علی ـ علیه‌السلام ـ فرموده‌اند: «رسول خدا ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ در روز قیامت، حُجزَة خدا را می‌گیرد، ما حجزه پیغمبر خود را و شیعیان ما حجزه ما را می‌گیرند. عرض کردم یا امیرالمؤمنین حجزه چیست؟ فرمودند که خدا بزرگ‌تر از آن است که به حجزه و غیر آن وصف شود؛ اما رسول خدا ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ امر خدا را می‌گیرد و ما آل‌محمد امر پیامبر خود را و شیعیان ما امر ما را می‌گیرند».

۱.۲ - ۲. برخی روایات

در برخی روایات از حُجزَة تعبیر به «دین» نیز شده است.

۱.۳ - ۳. کلام امام رضا

امام رضا ـ علیه‌السلام ـ معنای آن را چنین بیان می‌کند: «رسول خدا ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ در روز قیامت به حجزه خداوند چنگ می‌زند، ما نیز به حجزه پیامبرمان و شیعیان ما نیز چنگ به حجزه ما می‌زنند؛ سپس فرمود: مراد از حجزه، نور است».

۱.۴ - ۴. حجزه در روایات

حجزه در روایات، یعنی تمسک به اسبابی که در دنیا بین ما و خدا و پیامبر او و امامان ـ علیهم‌السلام ـ قرار داده شده است. آن اسباب، عبارتند از: دین، اخلاق و اعمال نیکو. اگر انسان‌ها پیرو دین اسلام باشند و اخلاق نیکو و کارهای پسندیده انجام دهند، اعمالشان در آخرت به‌صورت انوار الاهی ظاهر شده و تمثّل پیدا می‌کند.
بنابراین در روایت اول، تمسک به حُجزَة در روز قیامت، توسط پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله ، به معنای آن است که آن حضرت احتجاج می‌فرماید به این‌که دستورات الاهی عمل شده است و مقصود از نور در روایت دوم، این است که دین، اعمال و اخلاق نیکو دارای انوار معنوی‌اند که در روز قیامت برای مردم ظاهر می‌شود.


نتیجه این‌که به‌طور‌کلی، مقصود از «حُجزَة» در روایات، دین و دستورات الاهی بوده که به پیامبر اکرم ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ از راه وحی ابلاغ شده و ایشان به مردم رساندند؛ سپس از راه امامان معصوم ـ علیهم‌السلام ـ به انسان‌های دیگر رسید که اگر کسی آنان را الگوی خود قرار داده، از آنان پیروی نمایند و در محدوده کتاب خدا و اهل بیت عصمت و طهارت حرکت نمایند، هم در دنیا و هم در آخرت خوشبخت و سعادتمند می‌شوند و این تمسک، موجب منع از آتش جهنم می‌شود.
[۸] فرهنگ ابجدی عربی ـ فارسی، ص ۳۲۰، واژه «الحُجزَة»؛ زیرا اصل کلمه «حُجزَة» از «حَجز» به معنای «منع» و «جداکننده میان دو چیز» است و حجزة در لغت به معنای جای بند شلوار را گویند؛ ازاین‌رو در روایات تعبیر به «حجزة» شده است.



۱. مجلسی، محمدباقر، بحارالأنوار، ج ۴، ص ۲۴، مؤسسة الوفاء، بیروت - لبنان، ۱۴۰۴ ق.    
۲. شیخ صدوق، التوحید، ص ۱۶۶، جامعه مدرسین، قم، چاپ اول، ۱۳۹۸ ق.    
۳. مجلسی، محمدباقر، بحارالأنوار، ج ۴، ص ۲۵، مؤسسة الوفاء، بیروت - لبنان، ۱۴۰۴ ق.    
۴. مجلسی، محمدباقر، بحارالأنوار، ج ۴، ص ۲۵، مؤسسة الوفاء، بیروت - لبنان، ۱۴۰۴ ق.    
۵. فراهیدی، العین، ج ۳، ص ۷۱، واژه «الحُجزة»؛ زیرا اصل کلمه «حُجزَة» از «حَجز» به معنای «منع» و «جداکننده میان دو چیز» است و حجزة در لغت به معنای جای بند شلوار را گویند.    
۶. ابن منظور، لسان العرب، ج ۵، ص ۳۳۱، واژه «حجز»؛ زیرا اصل کلمه «حُجزَة» از «حَجز» به معنای «منع» و «جداکننده میان دو چیز» است و حجزة در لغت به معنای جای بند شلوار را گویند؛ ازاین‌رو در روایات تعبیر به «حجزة» شده است.    
۷. ابن منظور، لسان العرب، ج ۵، ص ۳۳۲، واژه «حجز»؛ زیرا اصل کلمه «حُجزَة» از «حَجز» به معنای «منع» و «جداکننده میان دو چیز» است و حجزة در لغت به معنای جای بند شلوار را گویند؛ ازاین‌رو در روایات تعبیر به «حجزة» شده است.    
۸. فرهنگ ابجدی عربی ـ فارسی، ص ۳۲۰، واژه «الحُجزَة»؛ زیرا اصل کلمه «حُجزَة» از «حَجز» به معنای «منع» و «جداکننده میان دو چیز» است و حجزة در لغت به معنای جای بند شلوار را گویند؛ ازاین‌رو در روایات تعبیر به «حجزة» شده است.



پایگاه اسلام کوئست.    


رده‌های این صفحه : تفسیر حدیث | حدیث شناسی




جعبه ابزار