ذخیره آب
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: ذخیره آب، کمبود آب،
کربلا، عاشورا، تشنگی، فرات،
تشنگی امام حسین علیهالسلام.
پرسش: شیعه میگوید: سپاه امویان آبشخور فرات را بر
اهل بیت بستند تا آنان بر اثر تشنگی بمیرند یا تسلیم گردند. ابوالفضل که لبهای خشکیده و چهرههای رنگ پریده فرزندان برادرش و دیگر کودکان را از شدت تشنگی دید، قلبش فشرده گشت و از عطوفت و مهربانی دلش آتش گرفت، سپس به مهاجمان حمله کرد، راهی برای خود گشود و برای
کودکان آب آورد و آنان را سیراب کرد. در روز دهم محرم نیز بانگ (العطش) کودکان را شنید، دلش به درد آمد و مهر به آنان، او را از جا کند. مشکی برداشت و در میان صفوف به هم فشرده
دشمنان خدا رفت، با آنان درآویخت و از فرات دورشان ساخت، مشتی آب برداشت تا تشنگی خود را برطرف کند، لیکن مهربانی او اجازه نداد قبل از برادر و کودکانش سیراب شود، پس آب را فرو ریخت. این سؤال برای من مطرح است که چرا حضرت حسین آب کافی همراه نبرده بود؟ معمولاً انسان باید وقتی سفر بیابان در پیش دارد از چاههای وسط راه آب کافی برمیدارد، حضرت حسین که در محاصره درازمدت قرار نگرفته بود که
آب کاروان به یکباره تمام شود، چرا باید برای یک هفته آب ذخیره نمیداشت؟ (چرا امام حسین ـ عليهالسلام ـ اقدام به ذخیره آب نکرد تا دچار بیآبی نشود؟)
پاسخ:
جریان فاجعه کربلا و شهادت سرور
جوانان بهشت، به دست
یزید و یزیدیان، از جمله امور قطعی تاریخی است که جزئیات آن هم در منابع
شیعه و هم
اهلسنت نقل شده است؛ ازاینرو منحصر کردن آن به شیعه،
سخن صحیحی نیست. باید توجه داشت که بسیاری از
راویان وقایع روز عاشورای ۶۱ق، از اهل سنت بودهاند؛ بهعنوان نمونه، در رابطه با موضوع مطرحشده، به سخن تاریخنگار معروف اهل سنت اشاره میکنیم:
طبری در کتاب
تاریخ خود چنین آورده است: «عبیدالله بن زیاد در نامهای به
عمر بن سعد نوشت: ای عمر بن سعد! بین حسین و اصحابش و آب حائل شو، نگذار حتی یک قطره آب بنوشند... وقتی که این نامه رسید، عمر بن سعد، عمرو بن حجاج را با پانصد نفر سواره مأمور کرد تا مانع برداشتن آب از فرات شوند تا مبادا قطرهای از آب بخورند؛ و شخصی به نام عبدالله بن ابیحصین الأزدی به امام حسین میگوید: یا حسین، ... به خدا سوگند از این آب نمیخوری تا تشنگی از دنیا بروی که
امام علیهالسلام او را
نفرین کرد».
با توجه به اینکه کربلا در نزدیکی رود فرات نیست، بلکه بهطور مستقیم حدود پانزده کیلومتر با هم فاصله دارند، بله نهر کوچکی از فرات منشعب است که از نزدیکیهای آنجا میگذرد و به آن نهر علقمه میگویند و چون این نهر از رود فرات جدا میشود، گاهی مجازاً به آن فرات هم گفته میشود. بنا بر برخی نقلها اصحاب امام تا شب عاشورا از آن نهر آب میگرفتند؛ حتی برخی از آن آب غسل نمودند؛ اما در
روز عاشورا محاصره تنگتر و سختگیریها بیشتر شد. بر این اساس بعد از شب عاشورا هیچ آبی نبود.
یکی از مهمترین مسائل در جنگها، دسترسی داشتن دو طرف
جنگ، به آب است؛ ازاینرو در انتخاب محل استقرار و اردو زدن سپاه، به این مسئله توجه خاصی میشود. این موضوع را میتوان در جنگهای
بدر و
صفین و ... دید. به دلیل امکانات ابتدایی که در زمان صدر
اسلام وجود داشته، ذخیره آب برای لشکریان به مقدار زیاد امکانپذیر نبود؛ لذا پس از مستقر شدن در مکانی خاص، در اولین فرصت برای تأمین آب مورد نیاز خود اقدام میکردند. سپاه امام حسین ـ عليهالسلام ـ نیز بهقدر امکان، ظرفهای مخصوص آب خود را پُر کرده و آب مورد نیاز را ذخیره کرده بودند؛ ولی به دلیل نیاز زیاد به آب،
ذخیره آب آنها، پس از مدت کمی به پایان میرسید و لازم بود که برای تهیه آب، خود را به نهر علقمه ـ تنها منبع ممکن برای تأمین آب شرب ـ رسانند.
این نکته نیز قابل
ذکر است که وقتی سپاه حر بن یزید ریاحی که مأموریت داشت تا از
حرکت امام حسین علیهالسلام جلوگیری کند، به نزدیک کاروان
امام حسین علیهالسلام رسید، امام حسین ـ عليهالسلام ـ و یارانش، آنان را سیراب کردند و حتی به اسبهایشان نیز آب دادند.
اما چند روز بعد همین افراد راه دسترسی امام حسین ـ عليهالسلام ـ را به
آب مسدود کرده و ایشان را در محاصره قرار دادند و با لب تشنه به شهادت رساندند.
پایگاه اسلام کوئست.