نهی از حرف زدن بدون علم
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: امام علی (علیه‌السّلام)، دانش،
سکوت، حرف نزدن،
علم، نامزد.
پرسش: آیا جمله «چه سکوتی دنیا را فرا می‌گرفت، اگر هرکس به‌اندازه عملش سخن می‌گفت»، روایتی از امام علی (علیه‌السّلام) است؟ پس چرا نامزد‌ها هنگام انتخابات و نیز مردم هنگام اجتماعات این همه شعار می‌دهند؟!
پاسخ: نخست باید گفت؛ اگرچه در آموزه‌های دینی سفارش به سکوت شده است؛ اما طبیعی است که چنین توصیه‌هایی را نمی‌توان مجوزی برای سکوت مطلق دانست، بلکه در هر مورد باید به حسب شرایط رفتار کرد.
در همین راستا روایاتی وجود دارد که سکوت در موارد و موضوعاتی را توصیه کرده است که انسان به آنها علم و دانشی ندارد:
«مَنْ تَرَکَ قَوْلَ لَا اَدْرِی اُصِیبَتْ مَقَاتِلُهُ؛
کسی که از کلمه «نمی‌دانم» استفاده نمی‌کند، تیر هلاکت بر او خواهد نشست.»
«لَوْ سَکَتَ مَنْ لَا یَعْلَمُ سَقَطَ الِاخْتِلَاف؛
اگر کسی که نمی‌داند ساکت باشد، اختلافات از بین می‌رود.»
«لَوْ سَکَتَ الْجَاهِلُ مَا اخْتَلَفَ النَّاس؛
اگر نادان ساکت می‌بود، مردم اختلاف نمی‌کردند.»
گفتنی است؛ متن منتسب به امام علی (علیه‌السّلام) که در پرسش بدان اشاره شده را با همین عبارات در منابع روایی نیافتیم؛ اما می‌توان آن‌را ترجمه آزادی از روایات بالا دانست.
همان‌طور که در ابتدا گفته شد، این روایات را نمی‌توان به معنای سکوت کامل دانست. به عنوان نمونه نباید گفت که هیچ کاندیدایی حق ندارد در انتخابات سخنی بگوید و شعاری را مطرح کند. البته او نباید در مورد نادانسته‌های خود لب به سخن بگشاید.
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «نهی از حرف زدن بدون علم»، تاریخ بازیابی۱۴۰۱/۵/۶.
