• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ضربت حضرت علی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: ضربت امام علی علیه‌السلام، فضایل، غلو، اغراق، مجاهدت.

پرسش: آیا از معنای برخی روایات این شبهه به ذهن نمی‌رسد که در فضائل امام علی ـ علیه‌السلام ـ اغراق شده است؟ مثلاً در روایتی داریم ضربه شمشیر امیرالمؤمنین ـ علیه‌السلام ـ در جنگ خندق افضل از عبادت جن و انس است! اگر این روایت صحیح باشد، مستلزم این است که ضربه امام علی ـ علیه‌السلام ـ از اعمال و عبادات خود پیامبر اسلام ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ هم افضل باشد!
پاسخ:



به نقل شیعه و اهل‌سنت، پیامبر اسلام ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ در ارتباط با فضایل و مجاهدت‌های علی علیه‌السلام می‌فرماید: «لَضَرْبَةُ عَلِیٍّ یَوْمَ الْخَنْدَقِ أَفْضَلُ مِنْ عِبَادَةِ الثَّقَلَیْن‌»؛
[۱] سید ابن طاووس، رضی الدین علی، الاقبال بالاعمال الحسنة، ج ‌۱، ص ۴۶۷، تهران، دارالکتب الإسلامیة، چاپ دوم، ۱۴۰۹ق.
[۲] حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله، المستدرک علی الصحیحین، تحقیق، عطا، مصطفی عبدالقادر، ج ۳، ص ۳۴، بیروت، دارالکتب العلمیة، چاپ اول، ۱۴۱۱ق. البته در المستدرک به جای «الثقلین»، «اعمال امتی الی یوم القیامة» آمده است.
کار علی در جنگ خندق (کشتن عمرو بن عبد ودّ) برتر از عبادت جن و انس است.


شاید از این روایت، نوعی اغراق برداشت شود، اما باید دانست که روایاتی مشابه که فضیلتی برتر از تمام جهانیان را برای فردی اعلام می‌کند، حتی در مورد صحابی نام‌داری مانند ابوذر نیز آمده است.
بدیهی است که چنین مواردی انصراف به فضیلت بر اعمال افراد عادی دارد و نه اعمال پیامبران و امامان!

۲.۱ - روایتی درباره ابوذر

در همین راستا روایت مشهوری در ارتباط با راستگو بودن ابوذر می‌گوید: «آسمان سایه نینداخته و زمین بر خود حمل نکرده، گوینده‌ای راستگوتر و نیک‌تر از ابوذر».


این روایت تا حدی شخصیت ابوذر را بالا می‌برد که برای برخی شیعیان این شبهه پدید آمده بود که آیا ابوذر از اهل بیت علیهم‌السلام نیز برتر بود؟!

یکی از شیعیان این اشکال را با امام صادق علیه‌السلام این‌گونه مطرح ساخت:
آیا پیامبر خدا ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ در حق ابوذر چنین نفرمود: «آسمان بر کسی سایه نیفکنده و زمین بر خود حمل نکرده، کسی را که راستگوتر از ابوذر باشد؟»
امام فرمود: «آری»
وی پرسید: «پس پیامبر خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله، امام علی، حسن و حسین ـ علیهم‌السلام ـ در این میان چه جایگاهی خواهند داشت؟!»
امام در پاسخ فرمود: «یک سال چند ماه است؟!»
گفته شد: «دوازده ماه!»
امام ـ علیه‌السلام ـ فرمود: «چند ماه از آنها، ماه حرام شمرده شده است؟»
پاسخ داده شد: «چهار ماه»
امام فرمود: «آیا ماه رمضان هم جزو آن‌هاست؟!» که پاسخ منفی داده شد.
امام صادق ـ علیه‌السلام ـ فرمود: «به‌یقین در ماه رمضان شبی هست که برتر از هزار ماه است، و ما خاندانی هستیم که هیچ فردی با ما سنجیده نمی‌شود!».
[۵] ترجمه معانی الاخبار، مترجم: محمدی شاهرودی، عبدالعلی، ج ۱، ص ۳۹۵ ـ ۳۹۶، دارالکتب الإسلامیة، تهران، چاپ دوم، ۱۳۷۷ش.


بدین ترتیب شبهه آن فرد شیعی برطرف شد.


در فضایل و مجاهدت‌های امام علی علیه‌السلام در ارشاد مفید آمده است: ربیعه سعدی به ملاقات حذیفه یمان رفت و گفت: ای بنده خدا ما همواره از علی ـ علیه‌السلام ـ و فضایل او در محافل و مجالس یاد می‌کنیم. مردم بصره می‌گویند: شما درباره او افراط می‌کنید. آیا شما حدیثی در مورد عظمت و جایگاه او به خاطر دارید.

حذیفه گفت: ای ربیعه! این چه پرسشی است که درباره علی ـ علیه‌السلام ـ از من می‌نمایی! سوگند به خدایی که جان من در دست اوست، هرگاه همه اعمال یاران محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله از روزی که مبعوث به نبوت شده تا به امروز را در کفه ترازویی بگذارند و کار علی ـ علیه‌السلام ـ را در کفه دیگر آن، عمل آن‌ حضرت بر تمام اعمال آنان برتری دارد. ربیعه که این منقبت امام را از علی ـ علیه‌السلام ـ شنید گفت:ا ین منقبت قابل قبول نیست و دلیلی بر صحت آن وجود ندارد.

حذیفه گفت: ای احمق! چه‌گونه این فضایل قابل تحمل نیست؟! کجا بودند عمر و ابوبکر و دیگر اصحاب پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله در روز خندق که عمرو بن عبد ودّ مبارز می‌طلبید و همه غیر از علی ـ علیه‌السلام ـ چون مرده بی‌جانی روح از کالبدشان خارج شده بود، او یک‌ تنه به مبارزه وی رفت و به یاری خدا او را کشت. به حق خدایی که جان حذیفه در دست اوست، پاداش کار علی ـ علیه‌السلام ـ در آن روز از اعمال پیروان محمد ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ تا روز قیامت بیش‌تر است.



۱. سید ابن طاووس، رضی الدین علی، الاقبال بالاعمال الحسنة، ج ‌۱، ص ۴۶۷، تهران، دارالکتب الإسلامیة، چاپ دوم، ۱۴۰۹ق.
۲. حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله، المستدرک علی الصحیحین، تحقیق، عطا، مصطفی عبدالقادر، ج ۳، ص ۳۴، بیروت، دارالکتب العلمیة، چاپ اول، ۱۴۱۱ق. البته در المستدرک به جای «الثقلین»، «اعمال امتی الی یوم القیامة» آمده است.
۳. قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر قمی، تحقیق:موسوی جزایری، سید طیب، ج ‌۱، ص ۵۲، دارالکتاب، قم، چاپ چهارم، ۱۳۶۷ش.    
۴. شیخ صدوق، معانی الاخبار، محقق، مصحح، غفاری، علی‌اکبر، ص ۱۷۹، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، ۱۴۰۳ق.    
۵. ترجمه معانی الاخبار، مترجم: محمدی شاهرودی، عبدالعلی، ج ۱، ص ۳۹۵ ـ ۳۹۶، دارالکتب الإسلامیة، تهران، چاپ دوم، ۱۳۷۷ش.
۶. شیخ مفید، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ج ‌۱، ص ۱۰۳، قم، کنگره شیخ مفید، چاپ اول، ۱۴۱۳ق.    



پایگاه اسلام کوئست.    



جعبه ابزار